جاذبه های گردشگری ونک

به گزاش پایگاه خبری سمنا، حدود ۱۲ کیلومتر جاده بین ونک وپل کره بس (حد فاصل شهر بروجن ولردگان در استان چهار محال بختیاری )کلید گشاینده مشکلات گردشگری واقتصاد وهزاران درد بی درمان ونک است.

چشمه ناز ونک

در ۳ کیلومتری جنوب غربی ونک زیباترین حلقه گردشگری منطقه یعنی چشمه ناز است.آبی ناز در خلوت کوه را می آراید تا همه آنانی که از ازدحام آهن وآدم وآجر رنجور شده اند کیلومترها راه بپیمایندودر ژرفایی رویایی اندام به آب معدنی چشمه ای بسپارند که از ارتفاع ۲۱۰۰ متری از سطح دریا کوه دالان را به دو نیمه مساوی تقسیم کرده است.با وجود اهمیت زیاد صنعت گردشگری ودر عصر ارتباطات حتی شنیدن نامش شهد شگفتی در کامشان می ریزد ودر فضایی بکر وتازه با صد هزار دیده به تماشای ریزش آب از هررخنه سنگی می نشینند که به صد هزار جلوه از میان کوه واز دل صخره های سخت بیرون می جهد.

کسانی که دل به شمس آباد سپرده اند اگر قصد دیدن چشمه ناز کنند از ناز باید بگذرند آنان باید عرض صخره ای را طی کنند که ۱۰ متر از سطح رودخانه ارتفاع دارد با گذشتن از چوک ونگاه به زیر ،دلهره لذت آوری به آنها دست می دهد در فصل تابستان به ویژه تن سپردن به جاری رودخانه شمس آباد وتا شانه های در ژرفای آب سرد فرو رفتن وسر خوردن از سنگ های کف سیلاب ریز شمس آباد وچند بار پیاپی از این ساحل رودخانه به ساحل دیگر رفتن اگر با راهنما باشد اذت بیشتری دارد. بزرگترها نیروی جوانی خود را درقصه عبور از چوک وکلنگه وپل یه دری ( یه داری) واگویه می کنند وجوانان توانایی وبرنایی خود را با گذشتن از این مکان به رخ همسالان خود می کشند.

در ۳ کیلومتری شهر ونک بر فراز گردنه شمس آباد شما می توانید نظاره گر آبی صاف وزلال باشید نیلگون همچون ماری پیچان در میانه سنگ وصخره ودر انبوه درختان تنومند که بی محابا وخروشان به پیش می رود ونوازشگر چشمان هر ببینده ای است. رودخانه شمس آباد کیلومتر ها بالاتر از کمانه سرچشمه می گیرد وپس از گذشت از حوض ماهی در جنوب قلعه قدم با آب چشمه جاغ جاغ در آمیخته وبا پیوستن به ۱۰۰ اینچ آبی که در تنگ دالان کوه با شگفتی ویژه ای بیرون می ریزد در هوایی معتدل زیستگاهی را شکل می دهد که استعداد عجیبی برای پرورش ماهی دارد .این منطقه شاید بی نظیر ترین زیستگاه ماهی در منطقه سمیرم وحتی در استان اصفهان به شمار آید.

نه فقط ماهیان در آئینه برکه می لغزند که کشاورزان نیز پس از ساعتها کار در باغ وکشتزار ودر زیر حرارت آفتاب شادابی چهره خود را از مشتی آب عاریه می گیرند .گردشگران نیز تن خود را به زلال جاری رود می سپرند که اگر چنین نکنند پس از پیمودن کیلومترها راه ،بی روزی روز راغ از دست داده اند .

اکنون که آب آشامیدنی شهر ونک از چشمه  ناز تأ مین می شود اهالی بیشتر از گذشته احساس آرامش وشادابی دارند .این ویژگی را بیشتر از همه تاجرانی می دانند که سیب ثمره بی نظیر آب وخاک این دیار را فرسنگها آن سو تر از مرزها فرستاده اند.آنان نیک می دانند اگر مروارید زلال ناز بر خاک تیره دشتک در ۲ کیلومتری ونک جریان یابد چه شگفتی بی نظیری در روند توسعه اقتصادی شهر ونک واستان رخ خواهد داد وعلاج درد بیکاری ومهاجرت جوانان شهر خواهد بود.

شگفت تر صخره های سترگی است کهبه گونه ای بی نظیر روی هم جای گرفته است تا ارتفاعی فراتر از۲۰۰۰ متر را شکل دهد هر جهانگردی پس از تماشای لایه های عظیم سنگ که هر کدام به ارتفاع ۱۰ متر روی هم قرار گرفته تا زیبایی خود را به نمایش بگذارد می ماند حیرت خود را چگونه ابراز کند.آن را به هرم خویس مانند کند که با دومیلیون قطعه سنگ به وزن شش میلیون تن وارتفاع ۱۴۶ متری در تارک عجایب تاریخ جای گرفته یا به دیوار چین که صدها کیلومتر محدوده شرقی چین را محصور ساخته یا به باغهای معلق بابل؟!

در اینجایعنی در مرکز سلسله جبال زاگرس صخره های عظیم لایه لایه در ارتفاع بیش از هزارمتر به طول دهها کیلومتر روی هم انباشته شده است.گاه در میان آنها اشکفت هایی می توان یافت که از چند رگه کوه می گذرد .اشکفت شوره از تیغه کوه آغاز می شود ودر میانه آن راه به بیرون می برد .کوهنوردانی که هرم آفتاب وخستگی راه بر سر وتن دارند اگر مجال یابند بر دهانه غار می نشینندتا از نسیم خنکی که از دهانه آن می وزد لذت ببرند وخستگی را فراموش کنند .درجای جای لایه های سنگها وصخره ها درختان تنومند تاک  نارون پسته کوهی بلوط شن وهل کلخنگ بنیو چنار کیکم گردم ارژن زرشک تمشک بادام انجیر وانگوروزال زالک رسته اند.درخت ون با رویش انبوه حضور خود را به اثبات رساند ونام ونک را به عنوان رستنگاه ون بر کلام وزبان مردم جاری ساخت.ون درگذشته منبع تأمین سوخت شهری محروم از گاز بوده است.

بنیو از مثال زدنی ترین درختان این دیار است که دستهای هر کشاورز ودامداری با چوب سخت ومقاوم آن آشناست.درختان ودرختچه هایی که طبقه طبقه ورج رج در رگه های کوه آویزان شده اند هر تماشاگری را متحیر می سازد.گویی که هزاران ((بخت نوشه ))در اینجا قدرت وزور بر هم نهاده اند تا باغ های معلق به دستورشان برای ((سمیرامیس ))ها شاهزادگان ایرانی ساخته شوند.

دالانکوه محل رویش گیاهان دارویی مانند گنه بو بردج (قاسنی ) قارچ لیزک تره وپیاز ریواس کنگر کاردی کنجد سیر اواندول اولیله چوه مخلصه گزانگبین گل افره هدهتک خارانوش برنجاس بیلهر پر سیاوش اوشونجیره اوشونپنک چای کوهی وهزاران نوع گیاه ناشناخته دیگر است .بهاران کوه پر است ازگلهای رنگارنگ مانند گل کیس کمری (کل اشک ) اما کار فقط به دیدن ختم نمی شود بلکه مشام نیز از بوی دل انگیز آن سرمست می گردد.حیوانات واین زنبور های ناز عسل هم برای بهره جستن از این همه گل وگیاه وعطر وبوی خوش کندوها ی خود را در جداره کوه بنا نهاده اند ووزوز کنان می جویند ودارو تولید می کنند.کبکها صبحگاهان زمانی که تفاوت نکند لیل ونهار خرامان وآواز خوان به قصد چشمه از کوه پایین می آیند واهوان بزها وقوچ ومیش های وحشی سم کوبان از فراز کوه سرازیر می شوند.گفتنی تر از آنجه آمد ماده ای ست که در نقاط محدودی از منطقه شمس ابیاد از میان سنگ وصخره بیرون می چکد .این ماده قیرگون که در ترمیم شکستگی اعجاز می کند وبرای مراکز تحقیقات پزشکی می تواند جذابیت ویژه ای داشته باشد نام محلی مین مینه را به خود گرفته است.شگفت تر آنکه درچنین فضایی هر جایی که طبیعت اجازه بر پایی سیاه چادر ی رابدهد عشایر قشقایی سکنا می گزینند ودر یک زندگی مسالمت آمیز مثال زدنی گوسفندان خود را به دامان کوه می سپارند.

چشمه ناز پس از پیوستن به رودخانه شمس آباد چند کیلومتر پایین تر در محل ((دو او)) به رودخانه گندمان ورودخانه ونک که قبلا به هم پیوسته اند وارد می شود واز سرچشمه های رود کارون به حساب می آید. دستیابی بهتر به این منطقه دیدنی احداث ۱۲ کیلومتر جاده حد فاصل شهر ونک به پل کره بس در جاده بروجن به لردگان است.

سد کمانه

احداث این سددر مزرعه کمانه آغاز شدهکه یکی از نقاط دیدنی شهر ونک می باشد. کمانه با  آب وهوای خنکی که دارد در گذشته محل یورت بهار وتابستان خوانین قشقایی بوده ودر حال حاضر نیز محل ییلاق قشلاق ایل قشقایی ست.

محمد بهمن ایل بیگی(متولد۱۲۹۹-فارس) نویسنده معاصر از عشایر فارس وشیفته ایل قشقایی کمانه رادر نامه برادرش اینطور می سراید:

((برف کوه هنوز آب نشده است به آب چشمه دست نمی توان برد.ماست را با چاقو می بریم.پشم گوسفندان را گل وگیاه رنگین کرده است بوی شبدر دوچین هوا را عطر آگین ساخته است.گندم ها هنوز خوشه نبسته اند.صدای بلدرچین یک دم قطع نمی شود.ج.جه کبک ها خط وخال انداخته اند .کبک دری در قله های ((کمانه))فراوان شده است.بیا تا هوا تر وتازه است خودت رابرسان مادر چشم به راه توست آب خوش از گلویش پایین نمی رود.))

دشت لاله های واژگون در مناطق کمانه ،گردنه نخودان ،اسفراهان ومناطق دیگر زیبا وچشم نواز است.همچنین یخچالهای طبیعی تابستانهای گرم قدیم در ماه رمضان ونک را جایگزین یخ های یخچال امروزی بوده است. ولذتی وصف نشدنی داشت وقتی جوانان روستا افطار برف بر سفره افطار هموطنان می گذاشتند.

ده عقدک

می گویند عقدکیکی از قدیمی ترین آبادیهای منطقه ونک است.قدمت آن را حدود ۸۰۰ سال می دانند درباره وجه تسمیه آن می گویند :در گذشته در عقدک عالمانی می زیستند که مردان وزنان منطقه رابه عقد یکدیگر در می آوردند.عقدک در ۶ کیلومتری شمال شرقی شهر ونک قرار دارد دو سه کیلومتری انتهای جاده متصل به عقدک خاکی است.عقدک در قاعده مثلثی بنا شده که به وسیله اضلاع محصور گردیده است. مزرعه دشتک وده قاعده را تشکیل می دهند یکی از ساقهای مثلث کوهی است که از تنگ امامزاده (قدمگاه)تا تنگ اشترمل ادامه دارد وطول آن از ۵ کیلومتر است. ساق دیگر از تنگ عقدک در جنوب تا مزرعه پس دز در شرق امتداد دارد .مزارع عقدک عبارتند از :دشتک گیدمگه (گود محک گودی که در آن گیاه شیرین بیان می روییده است)وپس کره چین. آب کشاورزان از چشمه های پشت تنگ اشتر مل وتنگ امامزاده تأمین می گردد. اهم محصولات این ده سیب درختی گردو انگور گندم جو شبدر ویونجه است.در عقدک تعدادی درخت گردو در بین سایر درختان گردن برافراشته که عمری بیش از چند صد سال دارد.

تعداد ۱۳ خانوار با جمعیتی زیر ۱۰۰ نفر در فصل بهار وتابستان در این ده به صورت ییلاق وبه منظور برداشت محصول زندگی می کنند.

چوپانها گله های گوسفندوبز را از طویله بیرون برده ودر صحرا می چراندند.چه لذتی دارد صدای قوقولی قوقوی خروس ها صدای بزغاله ها وبره ها وسگهای ده صدای های وهوی چوپان وآواز مردان وجوانان صدای جیک جیک گنجشکان ونغمه دلپذیر بلبلان همه وهمه در هم پیچیده روح آدمی را نوازش می داد.

ده از امکانات آب سالم لوله کشی برخوردار است امامزاده یا قدمگاه سنگ نوشته ای دارد که چون در ارتفاع ودوراز دسترس نوشته شده است قابل خواندن نیست.عقدک یک گردشگاه نقلی باصفاست.

برگرفته از کتاب ونک در آئینه زمان – بهمن حیدری